Yurt Gezileri Programı

27 Temmuz 1938 tarihli Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) toplantısında "yurt içinde sanat tetkik seyahati tertiplenmesi" kararı alınmıştır. Bu projenin amacı olarak; "yurdun güzelliklerini yerinde tespit ettirmek ve sanatkarlarımızın memleket mevzuları üzerinde çalışmalarını kolaylaştırmak" açıklaması yapılır. Katılacak olan sanatçıların seçimi Devlet Güzel Sanatlar Akademisine bırakılır. Sanatçıların yol masraflarının ve diğer giderlerinin CHP tarafından ce ödeneceği bildirilir.

1. Yurt Gezisi Programı kapsamında gezilecek iller; Edirne, Bursa, Konya, Antalya, İzmir, Antep, Malatya, Trabzon, Rize ve Erzurum olarak belirlenir. Sanatçıların, "Memleket güzelliklerini ve enteresan tiplerini" resimleyen yapıtlarının, bir jüri tarafından seçileceği ve önce Ankara sonra da İstanbul'da sergilenecekleri duyurulur. Ressamlar, mesleklerinin ilk kez hükümet tarafından kabul görmesi ve kendilerine sanat üretimi için olanaklar sağlanması olarak değerlendirdikleri bu etkinliği benimserler ve hatta övgüyle karşılarlar.

1. Yurt Gezisi Programı'na katılan bazı sanatçılar şu isimlerdir: Feyhaman Duran, Hikmet Onat, Zeki Kocamemi, Bedri Rahmi Eyüpoğlu, Cemal Tollu, Hamit Görele. Bu sanatçıların resimleri 1. Devlet Resim Sergisi'nde gösterilir.

Sabiha Bozcalı, Yurt Gezisi Programı'na katılan ilk ve tek kadın sanatçıdır ve 2. Yurt Gezisi Programı'na Abidin Dino, Cevat Dereli, Turgut Zaim, Zeki Faik İzer'le birlikte katılmıştır. 2. Yurt Sergisi Programı kapsamında sergilenen 101 yapıt, kent görünümleri, yerel yaşam, yerel giysiler ve hükümet programı çerçevesinde öncelik verilen sanayileşme konusunu içerir.

Üçüncü Yurt Gezisi Programı'na Arif Kaptan, Eşref Üren, Elif Naci, Halil Dikmen, Nurullah Berk, Şeref Akdik, Dördüncü Yurt Gezisi Programına Ahmet Hakkı Anlı, Erfia Erden, Kemal Zeren, Selim Turan, Nusret Karaca, Sadık Göktuna, Sami Lim, Beşinci Yurt Gezisi Programına Bedri Rahmi Eyüboğlu, Cemal Tollu, Cevat Dereli, Hamit Görele, İbrahim Çallı, Melik Aksel, Refik Epikmen, Turgut Zaim, Altıncı Yurt Gezisi Programına Arif Kaptan, Cemal Bingöl, Eşref Üren, Halil Dikmen, Mahmut Cüda, Nurullah Berk, Saim Özeren, Saim Tuna, Şeref Akdik katılırlar.

Yurt Gezileri sergilerine izleyicilerin büyük ilgi gösterirler. Bu ilgi "yurttaşların bu resimlerde kendini ve anılarını bulmalarına" bağlanır. Basında ressamların Karabük işçileriyle birlikte ateş karşısında resim yapmaları, kent ve kasabalarda gezmelerin anlamı konusunda haberler çıkar.

Yurt Gezileri Programı 1945 yılında sona ermiştir.

Daha geniş bilgi için bkz.: "Bedri Rahmi Eyüboğlu" maddesi, artacademia.net http://www.artacademia.net/blog/read_more/id/118 (Erişim 21.2.2012)

euro.message madebycat ®